សាស្ត្រាចារ្យអាមេរិក លោក Allan Lichtman វិភាគការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីអាមេរិក ជាមួយទូរទស្សន៍ចិន។ Youtube
សាស្ត្រាចារ្យដែលព្យាករត្រូវពីការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតី អាមេរិក ៨ លើកចុងក្រោយទាយថា លោកត្រាំនឹងឈ្នះសេតវិមាន
ក្រុងវ៉ាស៊ីនតោនៈ គ្មានអ្នកណា ដឹងឲ្យប្រាកដថា នរណានឹងឈ្នះការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតី អាមេរិកនៅថ្ងៃទី ៨ វិច្ឆិកានោះទេប៉ុន្តែ បុរសម្នាក់គឺប្រាកដខ្លាំងណាស់ ។
សាស្ត្រាចារ្យអាមេរិកម្នាក់ គឺលោកអាឡាន លីចមែន ( Allan Lichtman) ដែលបានបង្កើតប្រព័ន្ធ មួយ ដែលធ្លាប់បានជួយឲ្យលោកព្យាករយ៉ាងត្រឹមត្រូវនូវការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតីអាមេរិក ៨ លើកចុងក្រោយ និយាយថា លោកដូណាល់ ត្រាំ នឹងឈ្នះការ បោះឆ្នោតថ្ងៃទី៨ វិច្ឆិកានោះ។
លោក Allan Lichtman ជា សាស្ត្រាចារ្យប្រវត្តិសាស្ត្រដ៏ល្បី ឈ្មោះ នៅឯសាកលវិទ្យាល័យ American University ក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន និយាយថា លោកធ្វើ ការវិនិច្ឆ័យបេក្ខជនជាច្រើនតាម លក្ខណវិនិច្ឆ័យពិតប្រាកដ ដែលលោកហៅថា គន្លឹះ ១៣ យ៉ាងឆ្ពោះ ទៅសេតវិមាន។
សាស្ត្រាចារ្យរូបនោះ បានប្រាប់កាសែត The Washington Post ថា គន្លឹះនោះគឺ ជាពាក្យត្រូវខុសដ៏សាមញ្ញដែលបានចងក្រងតាមការសន្យាថា ការបោះឆ្នោតប្រធានាធិបតី គឺជាការបោះឆ្នោតប្រជាមតិលើស្នាដៃនៃអ្នកនៅក្នុងតំណែងក្នុងសេតវិមាន និងបក្សដែលគាត់តំណាងឲ្យ។
បេក្ខជនប្រធានាធិបតីបក្សសាធារណរដ្ឋ លោកដូណាល់ ត្រាំ បង្ហាញមេដៃនៅថ្ងៃទី៤ នៃមហាសន្និបាតបក្ស។ Afp
គន្លឹះទាំង ១៣ របស់លោក Lichtman ដែលលោកពន្យល់ដ៏ ស៊ីជម្រៅក្នុងសៀវភៅរបស់លោក ព្យាករប្រធានាធិបតីបន្ទាប់ គន្លឹះ ឆ្ពោះទៅសេតវិមាន ២០១៦ គឺ៖
១. អាណត្តិបក្ស: បន្ទាប់ពីការបោះឆ្នោតកណ្តាលអាណត្តិ បក្ស ដែលនៅក្នុងអំណាច គ្រប់គ្រង កៅអីក្នុងសភាតំណាងរាស្ត្រច្រើន ជាង បន្ទាប់ពីការបោះឆ្នោត កណ្តាលអាណតិ្តពីមុន។
២. ការប្រកួតប្រជែង: ពុំមាន ការប្រកួតប្រជែងប្រាកដប្រជា សម្រាប់ការតែងតាំងបេក្ខជននៃបក្សក្នុងតំណែង។
៣. ភាពនៅក្នុងតំណែង: បេក្ខនារីបក្សកំពុងកាន់អំណាច គឺជាប្រធានាធិបតី ដែលមានកៅអី។
៤. ភាគីទីបី: ពុំមានភាគីទីបី ដ៏សំខាន់ ឬយុទ្ធនាការឯករាជ្យ។
៥.សេដ្ឋកិច្ចរយៈពេលខ្លី: សេដ្ឋកិច្ចនេះ គឺមិនមែនស្ថិតក្នុងភាពទ្រឹងមិនចម្រើនទេក្នុងអំឡុងពេលនៃយុទ្ធនាការឃោសនា។
៦.សេដ្ឋកិច្ចរយៈពេលវែង: កំណើនសេដ្ឋកិច្ចក្នុងម្នាក់ៗពិតក្នុងអំឡុងអាណត្តិនេះស្មើឬហួស ពីកំណើនទាបក្នុងអំឡុងពេលពីរអាណត្តិពីមុន។
៧. ការផ្លាស់ប្តូរគោលនយោបាយ: រដ្ឋការកំពុងកាន់អំណាច អនុវត្តការផ្លាស់ប្តូរធំៗ នៅក្នុងគោលនយោបាយជាតិ។
៨. ភាពចលាចលសង្គម: មិន មានភាពចលាចលសង្គមដែលអូសបន្លាយទេ ក្នុងអំឡុងពេលនៃអាណត្តិនេះ។
៩. រឿងអាស្រូវ: រដ្ឋការកំពុងកាន់អំណាច មិនត្រូវបានញាំញី ដោយរឿងអាស្រូវធំទេ។
១០. បរាជ័យការបរទេស/យោធា: រដ្ឋការកំពុងកាន់អំណាច ពុំបានរងនូវការបរាជ័យធំក្នុងកិច្ចការបរទេស ឬយោធាទេ។
១១. ជោគជ័យការបរទេស/យោធា: រដ្ឋការកំពុងកាន់អំណាច សម្រេចបានជោគជ័យធំមួយក្នុងកិច្ចការបរទេស ឬយោធា។
១២. បុគ្គលិកលក្ខណៈអ្នកក្នុងអំណាច: បេក្ខនារីបក្សកំពុងកាន់អំណាច គឺជាឥស្សរជនដឹកនាំ ឬ វីរនារីជាតិម្នាក់។
១៣. បុគ្គលិកលក្ខណៈអ្នក ជាគូប្រជែង: បេក្ខជនបក្សកំពុងប្រជែង មិនមែនជាឥស្សរជនដឹក នាំ ឬវីរបុរសជាតិ។
ខណៈការបោះឆ្នោតនេះ នៅ សល់ពេលតិចជាងពីរខែ បេក្ខនារី បក្សប្រជាធិបតេយ្យ លោកស្រី ហ៊ីឡារី គ្លីនតុន នាំមុខបន្តិចបន្តួច ក្នុងការស្ទង់មតិចុងក្រោយជា ច្រើន។
ទោះជាយ៉ាងណា លោក Lichtman និយាយថា លោកត្រាំ មានប្រៀបជាង។
លោកនិយាយថា គន្លឹះនេះគឺ ជាសំណួរត្រូវ/ខុស១៣ ជាទីដែលចម្លើយ «ត្រូវ» គាំទ្រការជាប់ឆ្នោតជាថ្មី នៃបក្សកំពុងគ្រប់គ្រងសេត វិមាន គឺបក្សប្រជាធិបតេយ្យ។
លោកបានបញ្ជាក់ថា បើសិន ចម្លើយ៦ ឬច្រើនជាង៦ នៃគន្លឹះទាំង ១៣ ថាខុស មានន័យថា បក្ស កំពុងកាន់អំណាចចាញ់។ បើសិន ចម្លើយតិចជាង៦ ថាខុស មានន័យថា បក្សកំពុងកាន់អំណាច នឹងទទួលបាន ៤ ឆ្នាំទៀត។
សាស្ត្រចារ្យរូបនេះ និយាយថា ថ្វីបើប្រធានាធិបតី បារ៉ាក់ អូបាម៉ា នឹងចាកចេញពីអំណាចជាមួយប្រជាប្រិយភាពខ្ពស់ក្តី ក៏ករណីនេះនឹងមិនបានជួយលោកស្រីគ្លីនតុនទេ ព្រោះលោកស្រីខ្វះបុគ្គលិកលក្ខណៈជាអ្នកដឹកនាំដូចជា លោក។
កត្តាមួយទៀតដែលប្រឆាំងនឹងលោកស្រី គ្លីនតុន គឺក្រុមប្រជាធិបតេយ្យ បានរងការបាត់បង់ជាច្រើន ក្នុងអំឡុងពេលបោះឆ្នោតកណ្តាលអាណត្តិថ្មីៗបំផុតនេះ៕
THE WASHINGTON POST
