និពន្ធដោយ : ថ្មីៗ August-31-2016
សៀមរាប៖ ការស្រាវជ្រាវជាច្រើនបានបង្ហាញអំពីការងារទាក់ទងនឹងសង្គម រួមនិងវិស័យសុខាភិបាលក្នុងរាជព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧។ ក្នុងរាជរបស់ព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ គ្រប់វិស័យទាំងអស់ មានការរីកចម្រើន ក្នុងនោះមានវិស័យសុខាភិបាលផងដែរ ដែលភស្តុតាងបានបញ្ជាក់ថា មានការអភិវឌ្ឍគួរឲ្យកត់សម្គាល់។
យោងតាមសិលាស្តម្ភចារឹកនៅប្រាសាទតាព្រហ្ម ក្នុងរាជកាលព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ មានស្ថាបនា «អរោគ្យសាលា» ដែលប្រែថា មន្ទីរពេទ្យ រហូតដល់១០២ តាំងពេញផ្ទៃនៃចក្រខ្មែរ នាពេលនោះ។ ការស្រាវជ្រាវបានបង្ហាញទៀតថា ក្នុងចំណោមមន្ទីរពេទ្យទាំងនោះ មាន៦ស្ថិតនៅក្នុងរាជធានីអង្គរ ហើយ៤ស្ថិតនៅតាមផ្លូវចូលក្រុងអង្គរធំ។ មន្ទីរពេទ្យទាំង៤ ដែលស្ថិតលើផ្លូវចូលក្រុងអង្គរធំនោះ រួមមាន ប្រាសាទព្រហ្មកិលនៅខាងត្បូង ប្រាសាទទន្លេស្ងួតនៅខាងជើង ប្រាសាទទ្រមូងនៅខាងលិច និងប្រាសាទលក្ខណ៍នាងនៅខាងកើត។ ចំណែលមន្ទីរ២ទៀត គឺប្រាសាទប្រីនៅខាងជើងប្រាសាទព្រះខ័ន និងប្រាសាទព្រៃប្រាសាទ នៅខាលិចក្រុងអង្គរធំ។

លោក អ៊ឹម សុខរិទ្ធី អ្នកបុរាណវិទ្យា និងជាអនុប្រធាននាយកដ្ឋានមជ្ឈមណ្ឌលអន្តរជាតិស្រាវជ្រាវ និងតម្កល់ឯកសារអង្គរនៃអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា ត្រូវបានដកស្រង់សំដីអំពីការស្រាវជ្រាវ លើវិស័យមន្ទីរពេទ្យក្នុងរាជព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧។ ក្នុងទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់អាជ្ញាធរជាតិអប្សរា លោក អ៊ឹម សុខរិទ្ធី ក៏បានលើកឡើងពីធម្មនុញ្ញនៃមន្ទីរពេទ្យនាពេលសម័យនោះផងដែរ។ ធម្មនុញ្ញទាំងនោះ ត្រូវបានប្រើប្រាស់គ្រប់មន្ទីរពេទ្យ ហើយគោរពគោលការណ៍តែមួយ ដែលរួមមាន នាយកគ្រប់គ្រងមួយរូប ដែលតែងតាំងដោយព្រះរាជក្រឹត្យបញ្ជូនមកពីរាជធានី គ្រូពេទ្យ ឋានៈជាវេជ្ជបណ្ឌិតចំនួន២រូប គិលានុប្បដ្ឋាយិកាចំនួន៨រូបជំនួយការគ្រូពេទ្យ៦រូប និងឆ្មាំចំនួន១៤រូប។
តាមរយៈធម្មនុញ្ញនៃមន្ទីរពេទ្យ ក៏បានបញ្ជាក់ទៀតថា មន្ទីរពេទ្យទទួលព្យាបាលមនុស្សគ្រប់វណ្ណៈដោយមិនតម្រូវឲ្យបង់ថ្លៃអ្វីទាំងអស់ ដោយរាជការជាអ្នកទទួលខុសត្រូវទាំងស្រុងចំពោះការព្យាបាល ថ្នាំសង្កូវ និងការទំនុកបម្រុងម្ហូបអាហារជាដើម។ អ្នកជំងឺច្រើនប្រភេទបានមកព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យទាំងនោះ។ ចំណែកឱសថសម្រាប់ព្យាបាលគឺ ផ្តល់ដោយព្រះឃ្លាំងនៅរាជធានី ដែលបើកជូនគ្រប់មន្ទីរពេទ្យរៀងរាល់៤ខែម្តង។ ក្នុងចំណោមឱសថទាំងនោះ មានមួយចំនួនផលិតក្នុងស្រុក និងមួយចំនួនទៀតនាំចូលពីបរទេសដូចជា ប្រទេសចិន និងឥណ្ឌាជាដើម ហើយឱសថខ្លះ មានដាំនៅក្នុងបរិវេណនៃមន្ទីរពេទ្យផ្ទាល់ផងដែរ។
លោកអ៊ឹម សុខរិទ្ធី បានបន្ថែមទៀតថា «មន្ទីរពេទ្យមិនត្រឹមតែជាកន្លែងព្យាបាលរោគតែប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែក៏ជាកន្លែងសង្គ្រោះ កន្លែងដែលមនុស្សដាច់សង្វែងអាចរកជម្រកស្នាក់នៅបាន។ មនុស្សខ្សត់ ទុរគត ដាច់អាហារ អាចមករកចំណីអាហារទទួលទានបាន។ ពោលគឺជាកន្លែងបំពេញការងារសង្គមកិច្ច។ ជារៀងរាល់រដូវ មន្ទីរពេទ្យមានកម្មវិធីចែកទានដល់អ្នកក្រីក្រ ដូចមានបង្ហាញតាមរយៈចម្លាក់នៅលើជញ្ជាំងប្រាសាទបន្ទាយឆ្មារជាភស្តុតាងស្រាប់។
ការសិក្សាស្រាវជ្រាវបានបង្ហាញឲ្យឃើញថា ការគ្រប់គ្រងរដ្ឋក្នុងរាជព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ គឺរាល់ការចំណាយទាំងអស់ជាបន្ទុករបស់រាជការ ដែលត្រូវទទួលមើលការខុសត្រូវព្រមទាំងការទ្រទ្រង់សុខុមាលភាពរបស់ប្រជារាស្ត្រទូទាំងនគរ។ ចំណុចអស់ទាំងនេះត្រូវបានបញ្ជាក់យ៉ាងច្បាស់ តាមរយៈសិលាចារឹកចារក្នុងរាជព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ ដែលបានសរសេរថា «ទុក្ខសោករបស់ប្រជានុរាស្ត្រ គឺធំជាងទុក្ខសោករបស់ព្រះអង្គទៅទៀត»។

មន្ទីរពេទ្យក្នុងរាជព្រះបាទជ័យវរ្ម័នទី៧ សាងទ្បើងជាប្រភេទសំណង់ស្រាល អំពីឈើប្រក់ក្បឿង។ រីឯប្រាសាទដែលនិយាយខាងលើ ហើយដែលនៅគង់វង្សដល់សព្វថ្ងៃ ជាប្រាសាទដែលសាងទ្បើងនៅក្នុងបរិវេណនៃមន្ទីរពេទ្យ មាននាទីជាហោសម្រាប់បន់ស្រន់របស់មន្ទីរពេទ្យ។ សំណង់ហោបន់ស្រន់មានទម្រង់ដូចគ្នាទាំងអស់ ហើយក្នុងហោបន់ស្រន់នីមួយៗ មានតម្តល់ព្រះបដិមានៃព្រះពុទ្ធសាសនាមហាយានចំនួនបីព្រះអង្គ ដែលមានព្រះនាមថា៖ ភៃសជ្ជគុរុ វៃរោចន និងចន្ទ្រ។ ព្រះភៃសជ្ជគុរុ ជាព្រះពុទ្ធស្តេចថ្នាំ។ រីឯព្រះវៃរោចននិងព្រះចន្ទ្រ ជាព្រះពោធិ៍សត្វ ដែលមាននាទីកំចាត់រាល់ជំងឺរាតត្បាតទាំងទ្បាយ។
ហោបន់ស្រន់នីមួយៗតែងតែមានអាចារ្យពីរនាក់ ដែលមានតួនាទីផ្សេងៗគ្នា។ មួយរូបជាអ្នករៀបចំគ្រឿងរណ្តាប់សម្រាប់កិច្ចពិធីបូជាដល់ព្រះ ដែលបានតម្កល់នៅមន្ទីរពេទ្យផ្ទាល់ ហើយអាចារ្យម្នាក់ទៀតមានតួនាទីជាអ្នកធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ប្រសិនបើគ្រូពេទ្យដែលប្រចាំការនៅមន្ទីរពេទ្យ ពិនិត្យមិនឃើញរោគអ្វីពិតប្រាកដទេ គេត្រូវបញ្ជូនមកអាចារ្យដើម្បីស្វែងរកប្រភេទជំងឺតាមរយៈជំនឿជាបន្ថែមទៀត៕
រក្សាសិទ្ធិដោយ thmeythmey.com