ខួរក្បាល គឺជាអវៈយវៈសំខាន់បំផុតសម្រាប់មនុស្ស តែវាបែរជាចម្លែកខ្លាំងណាស់នៅពេលដែលអវៈយវៈសំខាន់បែបនេះត្រូវបានគេមើលរំលងទៅវិញ។ មនុស្សជាច្រើនចំណាយពេលក្នុងការរៀនពីស្បែកមុខនិងរាងកាយខាងក្រៅ តែមិនចាប់អារម្មណ៍ពីខួរក្បាលបន្តិចសោះ។ ខួរក្បាលយើងក៏ដូចគ្នាដែរ មានអាថ៌កំបាំងជាច្រើនដែលយើងត្រូវដឹង។ ក្នុងអត្ថបទនេះ ខ្ញុំសូមលើកយកសៀវភៅមួយក្បាល ដែលពន្យល់បានយ៉ាងក្បោះក្បាយពីខួរក្បាលមនុស្ស។
សៀវភៅ អភិវឌ្ឍសមត្ថភាពខួរក្បាល ឱ្យដល់កម្រិតកំពូលនេះ ត្រូវបានសរសេរឡើងដោយ លោកបណ្ឌិត ជីហ្រ្វានស៊ីល សារៀរ៍ នៅប្រទេសឥណ្ឌា និងត្រូវប្រែសម្រួលដោយគ្រឹះស្ថានបោះពុម្ព ដាំដើមជីវិត។ សៀវភៅនេះជាជំនួយដល់អ្នកដែលចង់សាងថាមពលខួរក្បាល និងសេចក្តីសុខក្នុងជីវិត។ ខ្ញុំនឹងដកយកចំណុចល្ៗចំនួន១០ដើម្បីយកមកចែករំលែកជាមួយអ្នករាល់គ្នា។

១ ខួរក្បាលផលិតចរន្តអគ្គីសនីបាន
កោសិកាខួរក្បាលធ្វើការបានដោយសារកម្លាំងអគ្គីសនី។ ថាមពលដែលមានក្នុងខួរក្បាលយើងល្មមនឹងអាចធ្វើឱ្យអំពូល ២៥ វ៉ាត់ភ្លឺបាន។ ការកើតគំនិត និងការបញ្ជូនបន្តគំនិត ពីកោសិកាមួយទៅមួយទៀត គឺពឹងលើថាមពលអគ្គីសនីនេះឯង។
២ ខួរក្បាលខាងឆ្វេង និងខាងស្តាំ
ខួរក្បាលទាំងសងខាង មានតួនាទីខុសគ្នា ហើយអ្នកដែលពូកែប្រើខួរក្បាលខាងណាជាង លទ្ធផលនឹងបង្ហាញឱ្យឃើញតែម្តង។ ខួរក្បាលខាងឆ្វេង មានតួនាទីក្នុង ការគិតបែបត្រង់ ៗ ការប្រើហេតុផល ការរៀបចំរបៀបរបប ការប្រើភាសានិយាយ ការអាន ការសរសេរ ការបញ្ចេញសម្លេង និងការពិនិត្យរូបភាពតូចៗ។ ចំណែកខួរក្បាលខាងស្តាំវិញ ទាក់ទងទៅនឹងគំនិតច្នៃប្រឌិត ការស្រមៃ ការប៉ាន់ស្មាន ការដឹងដោយមិនបាច់និយាយ សិល្បៈ តូរ្យដន្ត្រី ការគូររូប និងការមើលរូបភាពរួម។
៣ កោសិកាខួរក្បាលអាចដុះថ្មីបាន
ខួរក្បាលយើងនឹងស្លាប់ជាបន្តបន្ទាប់ រហូតដល់យើងអស់ជីវិត។ ប៉ុន្តែក៏មានកោសិកាថ្មីដុះមកជំនួសកោសិកាដែលស្លាប់នោះដែរ។ ប្រសិនបើបរិស្ថានជុំវិញល្អ និងការរំញោចជាលក្ខណៈវិជ្ជមាន កោសិកាខួរក្បាលនឹងដុះមកវិញបានល្អ ប្រៀបដូចជាមុខរបួសតូចដែលវាជាសះដោយខ្លួនឯង។
៤ គ្រឿងបំផ្លាញខួរក្បាល
រាល់ថ្ងៃ មានរបស់ជាច្រើនដែលអាចបំផ្លាញខួរក្បាលរបស់យើងបាន ហើយរបស់ខ្លះត្រូវបានគេប្រើពាសពេញពិភពលោកទៀតផង។ វាមានដូចជា ៖ ជាតិស្រវឹង ថ្នាំជក់ ថ្នាំដែលប៉ះពាល់ដល់ខួរក្បាល ភាពតប់ប្រមល់ ការខ្វះសារជាតិអាហារ ការមិនធ្លាប់ហាត់ប្រាណ ឬការមានជាតិពុលក្នុងខ្លួនច្រើនពេក។
៥ ការទាញយកការចងចាំឡើងវិញ
ខួរក្បាលធំនៃស្រទាប់សៀតផ្កា គឺជាកន្លែងរក្សាទុកនូវការចងចាំរយៈពេលវែង ។ ប្រសិនបើយកពោលអគ្គីសនីនៃប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យា មកដាក់ត្រង់នេះ យើងនឹងអាចគិតឃើញរឿងរ៉ាវពីមុនវិញ។
៦ ខួរក្បាល ជារឿងអាថ៌កំបាំង
មិនថាបច្ចេកវិទ្យាដើរដល់កម្រិតណាទេ ក៏យើងនៅតែមិនអាចស្រាយអាថ៌កំបាំងដែលទាក់ទងនឹងខួរក្បាលឱ្យអស់បានដែរ។ អ្នកវិទ្យាសាស្រ្តនៅតែមិនអាចរកឃើញថា ការចងចាំរបស់មនុស្សកើតមកពីណា។ គេមិនអាចបែងចែក រវាងខួរក្បាលដែលជាអវៈយវៈមួយ និងភាពឆ្លាតវៃដែលជារបស់ប៉ះមិនបាន ថាវាខុសគ្នាយ៉ាងម៉េចទេ។ រឿងតែមួយដែលគេបានសន្មតគឺ ខួរក្បាលកាន់តែប្រែទ្រង់ទ្រាយ មនុស្សកាន់តែមានការអភិវឌ្ឍ។
៧ កាន់តែប្រើ កាន់តែឆ្លាត
ខួរក្បាល ចាំបាច់ត្រូវតែប្រើជានិច្ច បើមិនអ៊ីចឹងទេ សក្តានុពលនឹងថយចុះ។ កិច្ចការទាំងអស់អាចធ្វើឱ្យកោសិកាក្នុងខួរក្បាលតភ្ជាប់គ្នាបានល្អ ឬបង្កើតកោសិកាថ្មីឡើងមកបាន។ ខួរក្បាល មានលក្ខណៈស្រដៀងនឹងសាច់ដុំត្រង់ថា កាន់តែប្រើវា វាកាន់តែធំ។
៨ ការហាត់ប្រាណ
ការហាត់ប្រាណ អាចជួយឱ្យឈាមរត់ទៅចិញ្ចឹមខួរក្បាលកាន់តែល្អ។ ការស្រាវជ្រាវ បានបង្ហាញថា មនុស្សចាស់ដែលហាត់ប្រាណជាប្រចាំ មានការគិតល្អជាងអ្នកដែលមិនហាត់ប្រាណ។ ការហាត់ប្រាណ ជាការបន្ថែមថាមពលជីវិតឱ្យខួរក្បាល។
៩ ការហាត់សមាធិ
ការសមាធិ ធ្វើឱ្យខួរក្បាលយើងរំញោចកាន់តែរហ័ស។ គ្រាន់តែអង្គុយចុះឱ្យស្ងៀម ហើយរង់ចាំតាមដានការគិតរបស់យើងប៉ុណ្ណោះ។ នៅពេលដែលយើងកំពុងតែសមាធិ យើងនឹងមានអារម្មណ៍ហាក់ដូចជាចិត្តកំពុងតែឆ្លើយឆ្លងជាមួយយើងដែរ។ នៅពេលសមាធិ យើងត្រូវរុញការគិតទាំងអស់ចេញ ហើយទុកឱ្យខួរក្បាលទទេរស្អាតមួយរយៈសិនដើម្បីស្វែងរកភាពរីករាយ។ ការសមាធិ ជាការសម្រាករបស់ខួរក្បាល។
១០ តន្រី្ត និងខួរក្បាល
ទិន្នន័យជាច្រើន បានបង្ហាញថា តន្រ្តីមានប្រសិទ្ធិភាពល្អណាស់ ក្នុងការធ្វើសមាធិ ការគ្រប់គ្រងភាពតប់ប្រមល់ និងការចងចាំ។ រាងកាយយើងមានចង្វាក់ និងទំនុកដូចតន្រ្តីដែរ ហេតុនេះហើយ ទើបវាធ្វើការជាមួយគ្នាបានល្អ។ តន្រ្តី អាចជម្រុញល្បឿនក្នុងការងារ និងធ្វើឱ្យមានភាពរីករាយ។
១០ចំណុចនេះ គ្រាន់តែជាការដកស្រង់លេងៗប៉ុណ្ណោះ បើចង់បានការពន្យល់លម្អិត សូមអានដោយផ្ទាល់ក្នុងសៀវភៅ អភិវឌ្ឍសមត្ថភាពខួរក្បាល ឱ្យដល់កម្រិតកំពូល។ លោកអ្នកអាចទិញបាននៅលើវេបសាយខ្មែរម៉ាត ដែលមានការដឹកជញ្ចូនដល់កន្លែង។ តើលោកអ្នកចង់ប្រើខួរក្បាលឱ្យដល់កម្រិតវាដែរទេ? បើឆ្លើយថា ចង់ ត្រូវតែឆ្លៀតអានសៀវភៅមួយក្បាលនេះ។