អ្នកនយោបាយវ័យក្មេង តែមានការប្តេជ្ញាចិត្តមោះមុតលោកសួន សេរីរដ្ឋា ដែលរងការចោទប្រកាន់ថាជាចារកម្មរបស់គណបក្សកាន់អំណាច ក្នុងការបំបែកសំឡេងគណបក្សប្រឆាំងនោះ បានថ្លែងថា លោកពិតជាបង្កើតគណបក្ស ដើម្បីបំបែកសំឡេងពិតប្រាកដមែន ប៉ុន្តែមិនមែនគ្រាន់តែជាការបំបែកសំឡេង គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែល «ក្បត់ឆន្ទៈពលរដ្ឋ» ប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងក៏បំបែកសំឡេងគណបក្សប្រជាជនដែលកាន់អំណាចជាង ៣០ ឆ្នាំមកហើយ តែ «មិនបម្រើផលប្រយោជន៍ជាតិ»ផងដែរ។
អ្នកនយោបាយរូបនេះ បានចាត់ទុកការចោទប្រកាន់រូបលោកថា ជាការលាបពណ៌ដែលលោកមិនខ្វល់ឡើយប៉ុន្តែផ្ទុយទៅវិញ គឺលោកត្រូវខិតខំប្រឹងប្រែងធ្វើការ ធ្វើយ៉ាងណាដើម្បីឲ្យពលរដ្ឋខ្មែរជាអ្នកឈ្នះ។
លោក សួន សេរីរដ្ឋា គឺជាប្រធានគណបក្សអំណាចខ្មែរ ដែលគណបក្សនេះ ទើបតែត្រូវបានចុះបញ្ជីនៅក្រសួងមហាផ្ទៃកាលពីខែ តុលា ឆ្នាំ ២០១៥។ អំណាចខ្មែរ ជាគណបក្សថ្មីសន្លាង ដែលបានប្រែក្លាយរូបរាងពីចលនាអំណាចពលរដ្ឋខ្មែរ ដែលមានមូលដ្ឋាននៅសហរដ្ឋអាមេរិក ដែលចលនានេះតែងតែធ្វើការរិះគន់ឥតសំចៃ មកលើរដ្ឋាភិបាល នឹងប្រឆាំងទៅនឹង«យួនឈ្លានពាន»។
ចាប់តាំងពីបានចាប់ផ្តើមដំណើរការអស់រយៈពេល ៤ ខែកន្លងមកនេះ គណបក្សអំណាចខ្មែរ បានពង្រីកសាខាបាន ១១ ខេត្ត ក្រុង ហើយ ហើយគ្រោងនឹងពង្រីកសាខាឲ្យបាន ២៥ ខេត្ត រាជធានី នៅត្រឹមចុងឆ្នាំ២០១៦ នេះ។
លោកសេរីរដ្ឋា បាននិយាយរៀបរាប់ប្រាប់ភ្នំពេញប៉ុស្តិ៍ ពីទស្សនវិស័យ គណបក្ស និងពីជីវិតផ្ទាល់ខ្លួននៅក្នុងបទសម្ភាសផ្តាច់មុខមួយ នៅទីស្នាក់ការគណបក្សរបស់លោក ដែលជាផ្ទះល្វែងមួយជង់ នៅក្នុងខណ្ឌទួលគោក កាលពីថ្ងៃទី ១៥ ខែកុម្ភៈនេះថា បេសកកម្មនយោបាយរបស់គណបក្សអំណាចខ្មែរ គឺត្រូវធ្វើយ៉ាងណាធ្វើនយោបាយ ដើម្បីឲ្យប្រជាពលរដ្ឋឈ្នះ ហើយដើម្បីឲ្យពលរដ្ឋឈ្នះ គឺត្រូវតស៊ូមតិ ឲ្យមានការធ្វើកំណែទម្រង់ការរៀបចំការបោះឆ្នោត។
បច្ចុប្បន្នគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត គជប ដែលទើបតែត្រូវបានធ្វើកំណែទម្រង់ថ្មី មានសមាជិក ៤ រូបមកពីគណបក្សប្រជាជន ៤ រូបមកពីគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និង ១ រូបមកពីអង្គការសង្គមស៊ីវិល ហើយអគ្គលេខាធិការនៅតែលោក ទេព នីថា ដដែលនោះ ត្រូវបានលោក សេរីរដ្ឋា អធិប្បាយថា ជា គជប. ដែលកើតចេញពីការបង្កាត់ពូជ រវាងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ និងគណបក្សប្រជាជន ចំណែកសង្គមស៊ីវិលម្នាក់ គឺគ្រាន់តែប្រៀបបីដូចជាសត្វសេក គេឲ្យនិយាយអ្វីនិយាយតាមគេតែប៉ុណ្ណោះ មិនអាចរៀបចំការបោះឆ្នោតឲ្យមានភាពសេរីនិងយុត្តិធម៌បានឡើយ។
«ដូច្នេះរបៀបរបបនីតិវិធីអីទាំងអស់ ដូចយើងបានដឹងបានឃើញ អង្គការសង្គមស៊ីវិល សហគមន៍អឺរ៉ុបគេបានប្រតិកម្ម តាំងពីច្បាប់រៀបចំការបោះឆ្នោតចេញមកម្ល៉េះ គេថា វាអាក្រក់ជាង គជប.ចាស់ និងច្បាប់រៀបចំការបោះឆ្នោតចាស់ទៅទៀត។ ដូច្នេះយើងមើលទម្រង់នៃការរៀបចំ ការរើសមន្ត្រី ជាពិសេសរើសអគ្គលេខាធិការចាស់យកម៉ោ វាគ្រាន់តែដូចជួយចម្លងអាណត្តិរបស់អ្នកចាស់ទៅអ្នកថ្មី ហើយដូច្នេះមាននាមថា គជប ថ្មី តែរបៀបធ្វើការចាស់ដដែល អាហ្នឹងបើមានការបោះឆ្នោត ដែលរៀបចំដោយពួកហ្នឹង តាមច្បាប់អ៊ីចឹង គឺវាគ្រាន់តែជាការរៀបចំការបោះឆ្នោតបង្រ្គប់កិច្ចដដែល»។
ដើម្បីឲ្យបានសម្រេចគោលដៅ ដែលត្រូវធ្វើនយោបាយឲ្យប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរឈ្នះ ជំហានទី១ គណបក្សអំណាចខ្មែរ មានគោលការណ៍ត្រូវធ្វើការតស៊ូចំនួន ៥ ចំណុច ក្នុងនោះទី១ គឺត្រូវទាមទារឲ្យ គជប ឯករាជ្យ។ ឯករាជ្យមិនមែនគណបក្សនយោបាយចែកកូតាគ្នានោះទេ គឺត្រូវ៩ នាក់ដែលចូលទៅកាន់សមាជិក គជប. គឺជា មនុស្សឯករាជតាំងពីដើមទីមកដោយមិនត្រូវជាសមាជិកគណបក្សនយោបាយណាមួយឡើយ។ ទី ២ គឺត្រូវលុបឈ្មោះជនបរទេសគឺជនជាតិ«យួន»ដែលមិនទាន់ចូលសញ្ជាតិខ្មែរចេញពីបញ្ជីបោះឆ្នោតឲ្យអស់ «ពីព្រោះមានជនជាតិយួនដែលមិនទាន់ចូលសញ្ជាតិខ្មែរច្រើនណាស់ ដែលមានឈ្មោះនៅក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោត»។ ទី ៣ គឺត្រូវទាមទារឲ្យប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរដែលរស់នៅ និងធ្វើការនៅក្រៅប្រទេសដែលបច្ចុប្បន្នមានរាប់លាននាក់គឺត្រូវមានសិទ្ធិចូលរួមបោះឆ្នោត។ ទី ៤ គឺត្រូវទាមទារឲ្យមានកំណែទម្រង់ច្បាប់បោះឆ្នោត គឺឈប់ឲ្យគណបក្សនយោបាយតែងតាំងបេក្ខជនតទៅទៀត «ពីព្រោះបើបេក្ខជនដែលតែងតាំងដោយគណបក្ស នៅពេលដែលរើសបានសមាជិកសភា វាទៅជាសមាជិកសភារបស់បក្ស»។
លោករដ្ឋា ចង់ឲ្យប្រជាពលរដ្ឋជាអ្នកស្នើបេក្ខភាពរបស់បេក្ខជន ដែលចង់ឈរឈ្មោះហើយគណបក្សចាំទទួលយកបេក្ខជនដែលប្រជាពលរដ្ឋបានស្នើឡើងនោះ និងទី៥ គឺត្រូវកំណត់អាណត្តិរបស់បេក្ខជន ដែលចង់ឈរឈ្មោះជានាយករដ្ឋមន្ត្រី។ «ពីព្រោះបើកំណត់អាណត្តិនាយករដ្ឋមន្ត្រី គឺកំណត់តែអ្នកឈ្នះ តែអ្នកចាញ់នៅឈររហូតដែលខ្ញុំហៅថា អ្នកចាញ់មុខក្រាស់ គឺអត់ដកខ្លួនថយទេតែបើកំណត់អាណត្តិបេក្ខជននាយករដ្ឋមន្ត្រី គឺកំណត់ទាំងអ្នកចាញ់ ទាំងអ្នកឈ្នះ ហើយទាំងបេក្ខជននាយករដ្ឋមន្ត្រី ទាំងបេក្ខជនតំណាងរាស្ត្រគ្រប់ជាន់ថ្នាក់ ត្រូវតែចេញមុខមកជជែកតទល់គ្នាជាសាធារណៈ ប្រកួតប្រជែងសមត្ថភាពឲ្យប្រជាពលរដ្ឋបានដឹងបានឮអំពីសមត្ថភាពនិងទេពកោសល្យរបស់ខ្លួនដើម្បីជ្រើសរើស។ អ៊ីចឹងទាល់តែមានទាំង៥ចំណុចហ្នឹង បានហៅថា ការបោះឆ្នោតមួយ ដែលពលរដ្ឋឈ្នះ»។
លោកសួន សេរីរដ្ឋា នៅសាលាដំបូងរាជធានីភ្នំពេញកាលពីថ្ងៃទី១៣ខែមករា២០១៦។ ហុង មិនា
បើទោះបីជាបច្ចុប្បន្ន គណបក្សប្រជាជន និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ បានក្លាយជាគូប្រជែងស្រួចស្រាល់ខ្លាំងក្លា លេចធ្លោផ្តាច់គេក៏ដោយ ក៏លោក សេរីរដ្ឋា បានថ្លែងថា គណបក្សទាំងពីរនេះមិនអាចដោះស្រាយបញ្ហាប្រទេសជាតិ និងទុក្ខលំបាករបស់ប្រជាពលរដ្ឋបានឡើយ ទើបលោកមិនទៅចូលរួមជាមួយគណបក្សទាំងនេះ ហើយមកបង្កើតគណបក្សថ្មី។
លោកនិយាយថា៖«ប្រសិនបើគណបក្សប្រជាជន គណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច គណបក្ស សម រង្ស៊ី គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ អាចដោះស្រាយបញ្ហាជាតិបាន គឺអាចដោះស្រាយបាន តាំងពីឆ្នាំ១៩៩៣ យ៉ាងយូរត្រឹមឆ្នាំ ១៩៩៨ មកម្ល៉េះប៉ុន្តែនេះ បញ្ហាព្រំដែន បញ្ហាភាពក្រីក្រ បញ្ហាអធិបតេយ្យ បញ្ហាអំពើពុករលួយ បញ្ហាព្រៃឈើធនធានធម្មជាតិ មិនត្រឹមតែមិនអាចដោះស្រាយបានទេ ថែមទាំងបង្ហើមបញ្ហា ឲ្យកាន់តែហើមរលួយថែមទៀត»។
លោករដ្ឋា បានបន្តថា លោកបង្កើតគណបក្ស ដើម្បីបំបែកសំឡេងគណបក្សដែលយកនយោបាយធ្វើជាអាជីវកម្ម ហើយនៅពេលបោះឆ្នោត ពួកគេចង់ឲ្យគណបក្សពួកគេឈ្នះ ប៉ុន្តែពួកគេអត់គិតថា តើអារម្មណ៍របស់ប្រជាពលរដ្ឋចង់បានអីនោះទេ។ «គណបក្សអំណាចខ្មែរពិតជាបំបែកសំឡេងហើយ តែបំបែកទាំងសំឡេងរបស់គណបក្សប្រជាជនបំបែកទាំងសំឡេងរបស់សង្គ្រោះជាតិ។ សំឡេងគណបក្សប្រជាជនដែលធ្លាប់មាន គឺជាសំឡេងដែលបោះឲ្យគណបក្សមួយដែលមិនបម្រើប្រយោជន៍ជាតិ។ ចំណែកសំឡេងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិដែលប្រមូលផ្តុំក្នុងឆ្នាំ ២០១៣ ជាសំឡេងដែលបោះឲ្យគណបក្សមួយដែលក្បត់ឆន្ទៈពលរដ្ឋ។ ដូចខ្ញុំធ្លាប់បាននិយាយអ៊ីចឹង បើពលរដ្ឋខ្មែរនៅតែចាញ់បោកអ្នកស្នេហាចោរ ជួយជាតិអត់បានទេ ពលរដ្ឋខ្មែរអ្នកដែលចង់ផ្លាស់ប្តូរ គឺជាអ្នកស្នេហាជាតិ ប៉ុន្តែរើសបានតែមេដឹកនាំស្នេហារចោរ ដូច្នេះយើងចង់កៀរប្រមូលឲ្យពលរដ្ឋអ្នកស្នេហាជាតិរើសបានមេដឹកនាំស្នេហាជាតិដូចគ្នា»។
លោកសេរីរដ្ឋា មានជំនឿថា គណបក្សដែលក្បត់ឆន្ទៈរាស្ត្រ នឹងត្រូវរលាយដូចគណបក្សហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច។
កាលពីថ្ងៃទី២៨ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០១៥ សាលាឧទ្ធរណ៍ បានចេញសាលដីកាស្ថាពរ សម្រេចផ្តន្ទាទោសលោក សួន សេរីរដ្ឋា ឲ្យជាប់ពន្ធនាគារ ៧ ឆ្នាំ ក្រោមការចោទប្រកាន់ពីបទ«ក្បត់ជាតិ»ពាក់ព័ន្ធទៅនឹងសកម្មភាពចែកចាយផ្កាកុលាប និងខិត្តប័ណ្ណច្រើនរយសន្លឹក កាលពីអំឡុង ខែសីហា ឆ្នាំ២០១៣ ដែលត្រូវបានគេអះអាងថា មានខ្លឹមសារញុះញង់ឲ្យមានហិង្សាប្រដាប់អាវុធ ផ្ដួលរំលំ រដ្ឋាភិបាល។ ប៉ុន្តែ ភ្លាមៗគឺនៅខែ កក្កដា ឆ្នាំ ២០១៥ ព្រះមហាក្សត្រ បានព្រះរាជទានការលើកលែងទោសដល់ លោក សេរីរដ្ឋា ទៅតាមសំណើរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ខណៈដែលមានពាក្យចរចាមអារ៉ាម និងការចោទប្រកាន់ជាហូរហែ អស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំមកហើយថា បុរសដែលកាន់សញ្ជាតិពីរ ខ្មែរ អាមេរិករូបនេះ ជាចារកម្មរបស់លោកហ៊ុន សែន ដើម្បីបំបែកសំឡេងគណបក្សប្រឆាំង។
ក៏ប៉ុន្តែលោក សេរីរដ្ឋា បានច្រានចោលចំពោះការចោទប្រកាន់នេះ ដោយថ្លែងថា៖«នយោបាយលាបពណ៌នេះ មិនត្រឹមតែឮទើបតែខ្ញុំមកដល់ប្រទេសខ្មែរទេ គឺឮតាំងពីខ្ញុំ នៅក្រៅប្រទេស ហីមិនត្រឹមលាបពណ៌ត្រឹមដែលថា ខ្ញុំជាស៉្បាយរបស់លោកហ៊ុន សែន គណបក្សប្រជាជន ប៉ុណ្ណោះទេ សូម្បីរឿងខ្ញុំផ្ទាល់គេថា ខ្ញុំកូនយួន ខ្ញុំអត់មានម៉ែឪ ខ្ញុំក្មេងកំព្រា យួនយកទៅចិញ្ចឹមស្រុកយួន រហូតដល់គេថា ប្រពន្ធខ្ញុំ ជាចៅជាក្មួយយាយភូទៀត ប៉ុន្តែ ខ្ញុំសុំជម្រាបថា ការពិតគឺពុំអាចអ្នកណាផ្លាស់ប្តូរបានទេ ហើយបើទោះបីអ្នកណាលាបពណ៌ខ្ញុំប៉ុន្មានពណ៌ក៏ដោយ ខ្ញុំមិនបាច់ទៅខ្វល់យកទឹកមកលាងទេ ខ្ញុំខំប្រឹងធ្វើការពិតប្រាកដ ញើសដែលបែកចេញពីខ្លួនខ្ញុំ នឹងលាងជម្រះពណ៌នោះដោយខ្លួនឯង»។
បុរសដែលមានវ័យ ៤៤ ឆ្នាំ រូបនេះ បានបន្តនិយាយដោយពាក្យសម្ដីមុតៗច្បាស់ៗថា អ្វីដែលពិសេសជាងគណបក្សប្រជាជន និងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ គឺគណបក្សអំណាចខ្មែរ នាំយកនូវគំនិតគោលនយោបាយថ្មី យកមកដាក់ជូនឲ្យប្រជាពលរដ្ឋលោកបានស្តាប់ ហើយយកទៅគិតពិចារណា។
គណបក្សអំណាចខ្មែរ បានកំណត់ថា ត្រូវធ្វើនយោបាយឲ្យប្រជាពលរដ្ឋជាអ្នកឈ្នះ ហើយដើម្បីឲ្យពលរដ្ឋឈ្នះគឺត្រូវឲ្យប្រជាពលរដ្ឋដឹងពីការពិត។ «គណបក្សប្រជាជនកាន់អំណាចពី ៧៩ ក្រោយពីយួននាំយកមកលើកបន្តុប គឺពួកនេះ អត់ហ៊ានបង្ហាញការពិត គឺព្យាយាមកាយកប់ការពិត គឺបង្កើតរឿងភូតភរ កុហកបោកប្រាស់ទាំងអស់។ ៩១ យើងមានកិច្ចព្រមព្រៀងក្រុងប៉ារីសហើយ ៩៣ បោះឆ្នោត ក៏ពួកនេះ អត់ចោលគំនិតមារយាទ ភូតភរកុហកពលរដ្ឋដែរ»។ ចំណែកគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ ដែលប្រជាពលរដ្ឋខំផ្ញើសេចក្តីសង្ឃឹមទុកចិត្តក្នុងឆ្នាំ២០១៣ «ពួកនេះ ទីបំផុតក្បត់ឆន្ទៈពលរដ្ឋ ចំណុចនេះហើយ ដែលខ្ញុំនិយាយថា បើអ្នកនយោបាយណា ដែលផ្តើមចេញពីជំហាននយោបាយក្បត់ពលរដ្ឋ ក្បត់អ្នកគាំទ្រ ពួកហ្នឹងទីបំផុតក្បត់ជាតិ»។
នៅក្នុងរយៈពេលជាច្រើនខែចុងក្រោយនេះ គេឃើញគណបក្សប្រឆាំង បានទទួលរងការធ្វើទុក្ខបុកម្នេញជាច្រើន ដូចជាការចាប់ឃុំសមាជិកព្រឹទ្ធសភាម្នាក់ និងសកម្មជន ១៣ នាក់នៅពន្ធនាគារ ការចេញដីកាចាប់ខ្លួននិងការបណ្តេញលោក សម រង្ស៊ី ចេញពីរដ្ឋសភា ការវាយដំបណ្តាលឲ្យរងរបួសយ៉ាងធ្ងន់ធ្ងរ ទៅលើអ្នកតំណាងរាស្ត្រីពីររូប និងការដកតំណែងលោក កឹម សុខា ចេញពីអនុប្រធានទី១រដ្ឋសភាជាដើម។
ក៏ប៉ុន្តែទោះជាយ៉ាងណា លោកសេរីរដ្ឋា បានចាត់ទុកថា ស្ថានការដែលបានកើតឡើងទាំងប៉ុន្មាន ទៅលើគណបក្សប្រឆាំង វាគឺជាល្បែងនយោបាយឈឺសាច់ត្រូវដងត្រូវផ្លែគ្នាដដែលៗ រវាងមេដឹកនាំគណបក្សប្រឆាំង និងមេដឹកនាំគណបក្សកាន់អំណាច។
លោកថ្លែងថា៖«អាទាំងអស់ហ្នឹងគឺគ្រាន់តែតួកាចនិងតួស្លូតសម្តែងមុខឆាក ឲ្យអ្នកមើលអ្នកទស្សនាហ្នឹងហូរទឹកភ្នែកអាណិតតួកម្សត់ ស្អប់តួកាចប៉ុន្តែនៅខាងក្រោយវាំងនន គឺស៊ីបាយថៅកែល្ខោនជាមួយគ្នា អត់មានអីពិបាកមើលទេ។ ដូច្នេះគណបក្សអំណាចខ្មែរ នឹងបកអាក្រាតនិងបង្ហាញការពិតទាំងអស់នេះ ឲ្យប្រជាពលរដ្ឋទូទាំងប្រទេសបានដឹង ចាប់ពីឆ្នាំ ២០១៦នេះទៅ»។
លោកសួន សេរីដ្ឋា បានចាកចេញពីប្រទេសកម្ពុជាទៅបន្តការសិក្សាផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយនៅសហរដ្ឋអាមេរិកនៅក្នុងឆ្នាំ ២០០៧។ នៅពេលទៅដល់សហរដ្ឋអាមេរិកលោកបានបង្កើតអង្គការតស៊ូមតិមួយមានឈ្មោះថា គណៈកម្មាធិការប្រព្រឹត្តិកម្មខ្មែរ ដើម្បីយុត្តិធម៌និងសមធម៌ ហើយក្រោយមក បានប្រែក្លាយជាចលនានយោបាយមួយមានឈ្មោះថា ចលនាអំណាចពលរដ្ឋខ្មែរ។ នៅពេលក្រោយមក ដោយសារទទួលរងការគំរាមកំហែងពីរដ្ឋាភិបាលក្រុងភ្នំពេញ លោក សេរីរដ្ឋាបានទទួលសិទ្ធិរស់នៅសហរដ្ឋអាមេរិក។
បច្ចុប្បន្ន ក្រៅពីការងារនយោបាយ លោករដ្ឋា មានភាគហ៊ុនរកស៊ីលក់ទំនិញតាមអនឡាញ ជាមួយមិត្តភក្ដិនៅសហរដ្ឋអាមេរិក និងនៅបារាំង ហើយលោកក៏នៅមានមុខរបររកស៊ីផ្សេងទៀត នៅប្រទេសថៃ ចាប់តាំងពីមុនពេលដែលលោក ចេញទៅសហរដ្ឋអាមេរិកផងដែរ។
បើទោះបីជាមានសំណាង បានទៅរស់នៅ និងមានមុខរបររកស៊ីមានជីវភាពធូរធារនៅក្នុងប្រទេសស៊ីវិល័យក្តី ក៏លោកសេរីរដ្ឋា នៅតែចង់វិលត្រឡប់មកជួយស្រុកទេសវិញ តាមរយៈការធ្វើនយោបាយ ដែលលោកថា ជានិស្ស័យរបស់លោក។ ប៉ុន្តែ យ៉ាងណាក៏ដោយ លោកឲ្យដឹងថា សុបិនរបស់លោកកាលពីតូចគឺលោកចង់ធ្វើជាមេធាវី ដើម្បីការពារក្តីឲ្យជនក្រីក្រ ដោយមិនយកប្រាក់។ ប៉ុន្តែ ក្រោយមកលោកបានប្តូរដោយគិតឃើញថា ធ្វើជាមេធាវីម្នាក់ មិនអាចជួយមនុស្សរាប់លាននាក់បានទេ ដោយចង់ទៅធ្វើអង្គការសង្គមស៊ីវិលវិញ ដោយរំពឹងថា អង្គការសង្គមស៊ីវិល អាចជួយប្រជាពលរដ្ឋបានច្រើនជាង។
លោកបន្តថា នៅពេលក្រោយមក លោកបានបង្កើតអង្គការនៅតាមខេត្ត បានចំនួន ៤៦ និងបានបង្កើតអង្គការថ្នាក់ឃុំ (CBO) នៅតាមឃុំ សង្កាត់ ចំនួន ៥០០ ដែលកាលនោះមានឃុំ សង្កាត់ចំនួន១៦២១ នៅមុនពេលលោកចេញទៅសហរដ្ឋអាមេរិក។ បន្ទាប់ពីធ្វើការនៅក្នុងអង្គការសង្គមស៊ីវិលជិត ១០ ឆ្នាំ លោករដ្ឋា មើលឃើញថា សង្គមស៊ីវិលមួយចំនួន គឺស៊ីវិលតែម្តង គឺស៊ីទាំងសងខាង។
លោកបញ្ជាក់ថា៖«បើសិនស៊ីវិលស៊ីទាំងសងខាង ពុករលួយខ្លួនឯងអ៊ីចឹងទៅរិះគន់រដ្ឋាភិបាលពុករលួយម៉េចកើត! អ៊ីចឹងហើយទើបខ្ញុំចាប់ផ្តើមគិតឃើញគំនិតមួយទៀតគឺខ្ញុំត្រូវធ្វើនយោបាយ។ មានតែនយោបាយទេ ដែលអាចព្យាបាលជំងឺមហារីកជំងឺរ៉ាំរ៉ៃ នៅក្នុងសង្គមខ្មែរដែលអាចរំដោះទុក្ខពលរដ្ឋខ្មែរបាន»។
លោកសេរីរដ្ឋា បានហៅខ្លួនឯងថា ជា«អ្នកនយោបាយអត់ពូជ» ដោយសារតែឪពុកម្តាយលោកគឺជាកសិករសុទ្ធសាធ ហើយការធ្វើនយោបាយនេះ មិនមានការចង្អុលបង្ហាញពីព្រឹទ្ធាចារ្យ ឬអ្នកនយោបាយជើងចាស់ណាម្នាក់ឡើយ។ «ខ្ញុំធ្វើនយោបាយ ខ្ញុំចង់ធ្វើម៉េចឲ្យយុវជនមើលឃើញថា នយោបាយមិនមែនជាមុខរបរ នយោបាយវាមិនមែនជាអាជីពសម្រាប់បុគ្គលគ្រួសារណាឡើយ តែនយោបាយវាជាជីវិតសាមញ្ញ របស់មនុស្សគ្រប់គ្នាដែលត្រូវដឹង ត្រូវឮ ត្រូវចូលរួមទទួលខុសត្រូវ»។
លោក សេរីរដ្ឋា បន្តថា៖«ខ្ញុំធ្វើនយោបាយខ្ញុំយកគំនិតជាទុនទី១ ខ្ញុំចេញទៅសហរដ្ឋអាមេរិកតែម្នាក់ឯង អត់មានបងប្អូន អត់មានសាច់ញាតិតែខ្ញុំអាចបង្កើតចលនានយោបាយមួយដោយពន្យល់ ឲ្យខ្មែរនៅសហរដ្ឋអាមេរិកយល់អំពីទិសដៅនៃនយោបាយដើម្បីជួយប្រទេស។ បន្ទាប់មក រាលដាលដល់ខ្មែរនៅអឺរ៉ុប រាលដាលដល់ខ្មែរនៅកាណាដា រាលដាលដល់ខ្មែរនៅអូស្ត្រាលី ដូច្នេះអ្វីៗចេញពីគំនិតទាំងអស់អ៊ីចឹងមានគំនិតហើយបានទុនមកតាមក្រោយ ខ្ញុំអត់ទាល់តែមានលុយបានធ្វើទេ ខ្ញុំជឿថា ឲ្យតែមានគំនិត ធ្វើអីក៏ជោគជ័យដែរ»។
បើតាមលោកសេរីរដ្ឋា ដៃគូប្រកួតពិតប្រាកដ របស់គណបក្សអំណាចខ្មែរ គឺមានតែគណបក្សប្រជាជននិងគណបក្សសង្គ្រោះជាតិប៉ុណ្ណោះ ចំណែកគណបក្សផ្សេងទៀតរួមទាំងគណបក្សដែលទើបបង្កើតថ្មី ដែលគណបក្សខ្លះ សូម្បីតែទីស្នាក់ការ ក៏គ្មានផងនោះមិនមែនជាដៃគូជាមួយគណបក្សលោកឡើយ។
«អ៊ីចឹងមោទនភាពសម្រាប់គណបក្សអំណាចខ្មែរដែលយើងបង្កើតគឺយើងមានទុន មានជំនួយពីសមាជិកក្រៅប្រទេសដើម្បីធ្វើ យ៉ាងហោចណាស់ យើងមានអគារសម្រាប់ធ្វើការ មានបុគ្គលិកសម្រាប់ធ្វើការ ហើយថ្ងៃខាងមុខ យើងមានគម្រោងសង់ទីស្នាក់ការនៅលើដីជិត៤ពាន់ម៉ែត្រការ៉េ នៅក្នុងខណ្ឌដង្កោ។ អ៊ីចឹងយើងមានទុន យើងមានធនធាន យើងមានលក្ខណសម្បត្តិគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីប្រកួតប្រជែង»។
លោកសួន សេរីរដ្ឋា កើតនៅថ្ងៃទី៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៧៣ នៅក្នុងគ្រួសារកសិករមួយនៅក្នុងភូមិ-ឃុំ ខ្នាយរមាស ស្រុកបវេល ខេត្តបាត់ដំបង។ លោកមានបងប្អូន៤នាក់ ហើយលោកជាកូនពៅ។
លោក សេរីរដ្ឋា បានរៀបការជាមួយស្ត្រីខ្មែរ ដែលមានខ្សែជីវិតកម្សត់ដូចគ្នា នៅក្នុងប្រទេសថៃ នៅថ្ងៃទី ២៧ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០១២ ដោយមានអ្នកចូលរួមនៅក្នុងពិធីមង្គលការតែ ៦ នាក់ប៉ុណ្ណោះ គឺម្តាយបង្កើត ម្តាយក្មេក និងបងប្អូនជីដូនមួយខាងប្រពន្ធពីរនាក់ រួមទាំងរូបលោកពីរនាក់ប្តីប្រពន្ធ។
បច្ចុប្បន្នលោកមានកូនពីរនាក់ ស្រីម្នាក់ អាយុ ១ ឆ្នាំកន្លះ និងកូនប្រុសប្អូន អាយុទើបបាន៥ខែ។
នៅចុងបញ្ចប់ លោក សេរីរដ្ឋា បានផ្ញើសារ ទៅកាន់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ នៅទូទាំងប្រទេស រួមទាំងពលរដ្ឋខ្មែរនៅក្រៅប្រទេសថា នយោបាយនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាមិនមែនអត់មានរបៀបស្រាយនោះទេ ប៉ុន្តែមកពីអ្នកនយោបាយខ្មែរពីមុនៗមិនចង់ស្រាយ។
«ខ្ញុំប្រៀបធៀបអ្នកនយោបាយនៅក្នុងប្រទេសខ្មែរដូចជាគ្រូពេទ្យមួយ ដែលឲ្យអ្នកជំងឺចិញ្ចឹមពួកគេ...គឺថា មិនមែនស្រាយបញ្ហាប្រទេសជាតិខ្មែរមិនបានទេ មិនមែនខ្មែររើខ្លួនមិនរួចពីរបបផ្តាច់ការទេ មិនមែនខ្មែររើខ្លួនមិនរួចពីយួនទេ ប៉ុន្តែមកពីអ្នកនយោបាយខ្មែរមុនៗមិនចង់រើ គឺពួកគាត់គ្រាន់តែប្រោស។ ខ្ញុំប្រៀបធៀបដូចគ្រូពេទ្យមួយចិញ្ចឹមជំងឺទុក ដើម្បីឲ្យអ្នកជំងឺហ្នឹងទៅចិញ្ចឹមខ្លួនវិញ។ អ៊ីចឹងគណបក្សអំណាចខ្មែរមកនេះ គឺមកព្យាបាលផ្តាច់ជំងឺតែម្តង អត់ឲ្យបងប្អូនទៅចិញ្ចឹមអ្នកនយោបាយណាទៀតទេ»។
លោក សេរីរដ្ឋា គូសបញ្ជាក់ថា គណបក្សអំណាចខ្មែរ គឺត្រូវធ្វើយ៉ាងណា ឲ្យប្រជាពលរដ្ឋយល់ពីកាតព្វកិច្ចរបស់ខ្លួនជាពលរដ្ឋ ហើយឲ្យប្រជាពលរដ្ឋហ៊ានប្រើអំណាចរបស់ខ្លួនដើម្បីរើបម្រះ ដើម្បីធ្វើការផ្លាស់ប្តូរ ហើយអំណាចនេះ គឺមិនមែន ជាអំណោយទេ «អំណាចរបស់ពលរដ្ឋគឺមានតាំងពីធម្មជាតិ មានតាំងពីថ្ងៃកើតដល់ថ្ងៃស្លាប់ ប៉ុន្តែអីឡូវនេះ សំខាន់បំផុតគឺបងប្អូនត្រូវយល់ថា ខ្លួនឯងមានអំណាចហើយហ៊ានប្រើអំណាចដើម្បីធ្វើការផ្លាស់ប្តូរ»៕
